Abstract | Cilj ovog rada bio je odrediti kvalitetu i oksidacijsku stabilnost lanenog ulja proizvedenog od smeđih i žutih kultivara lanenog sjemena na tri načina i to postupkom hladnog prešanja, prešanjem iz prethodno kondicioniranog sjemena uz zagrijavanje glave preše i ekstrakcijom ultrazvukom. Nakon toga provedene su analize osnovnih parametara kvalitete ulja kao što su udio slobodnih masnih kiselina, peroksidni broj, anisidinski broj te specifične UVekstinkcije (K-brojevi), određene prema standardnim metodama. Udio slobodnih masnih kiselina kretao se u rasponu od 0,32% do 0,69%, peroksidni broj u rasponu od 0,44 mmol O2 kg-1 do 0,87 mmol O2 kg-1, anisidinski broj u rasponu od 0,32 do 1,71, a vrijednosti specifičnih apsorbancija pri 232 nm u rasponu od 1,994 do 2,552, dok su se pri 270 nm kretale u rasponu od 0,220 do 0,459. Na temelju provedenih kemijskih i fizikalnih metoda i dobivenih rezultata, može se zaključiti da ulja proizvedena hladnim prešanjem pokazuju najveću oksidacijsku stabilnost. Postupak ultrazvučne ekstrakcije pokazuje potencijal u očuvanju lanenog ulja od oksidacije, ali su potrebna daljnja istraživanja na njegovom usavršavanju. |
Abstract (english) | The aim of this study was to determine the quality and oxidative stability of flaxseed oil produced from brown and yellow flaxseed cultivars in three ways, including procedure of cold pressing, pressing from previously conditioned seed with heating head presses and ultrasonic extraction. Analyzes were performed using the basic parameters of oil quality, such as free fatty acids, peroxide value, anisidine value and specific UV extinction (K-numbers), determined according to standard methods. The free fatty acids ranged from 0,32% to 0,69%, the peroxide value ranged from 0,44 mmol O2 kg-1 to 0,87 mmol O2 kg-1, anisidine value ranged from 0,32 to 1,71, and specific absorbance values at 232 nm ranged from 1,994 to 2,552, while at 270 nm ranged from 0,220 to 0,459. On the basis of chemical and physical methods and the obtained results, it can be concluded that the oil produced by cold pressing shows the greatest oxidative stability. The process of ultrasonic extraction shows potential in the preservation of flaxseed oil from oxidation, but further research is needed on its development. |